Vorige week was ik op wintersport. Met de ski's nog onder gaan we deze week steil de helling af naar aanleiding van een onrustige nacht die veel indruk heeft achtergelaten. Ik hou het kort, maar het laatste woord is hier nog niet over gezegd.

Hoewel ik voor het bericht van deze week al een tweetal foto's als mogelijkheid had klaar staan, heb ik die naar een later tijdstip verschoven. Sterker nog, het moest een keer gebeuren, ik begin dit bericht zonder een foto in het hoofd te hebben. Daar komt vast een oplossing voor, maar het voelt een beetje eng, dat ik niet vanuit een foto verrast word door het verhaal dat ik er bij schrijf, maar straks vanuit het verhaal door de foto zal worden verrast.

Wat vooraf ging

Zoals Neerlands Hoop eind jaren '70 al zong : de uren waarin niets gebeurt zullen jaren van mijn leven zijn. Ik geloofde toen niet dat mij dat ging gebeuren, maar voelde wel de dreiging en dramatiek. Naar aanleiding van de afgelopen weken met berichten over empty stages en mijn rol als toeschouwer in mijn eigen leven, liep ik er tegen aan dat wachten toch een vrij fors onderdeel van mijn leven vormt. Wachten tot er iets gebeurt. Maar waarop en waarom. De afgelopen week vielen heel wat puzzelstukjes in elkaar.

De rode piste

Nee, ik ben geen geweldige skiër; bepaald niet, en zeker niet op de eerste dag. Na een moeizame start op een soort kinderpiste (blauw) ben ik met mijn kinderen en hun liefdes meegegaan naar iets lastiger terrein (ook blauwe pistes, dus voor hen te gemakkelijk). Mijn eerste dag werd volledig overheerst door krampachtigheid,  door beheersing. Eigenlijk door alle verdedigingsmechanismen die ik beschikbaar heb tegen mijn diepgewortelde angst om de controle kwijt te raken.

's-Nachts heb ik vanaf een uur of 4 liggen woelen over hoe dat verder moest. Want ja, dat verdedigingsmechanisme werkt goed. Ik kom zonder vallen, blauwe plekken of botbreuken beneden aan, maar helaas ook zonder plezier. En dan hadden we nog niet eens een rode piste gehad... Die angst en mijn verdediging om alles in de hand te houden is natuurlijk niet alleen op gebied van het skiën mijn probleem. Een afdaling van een zonovergoten besneeuwde berg als metafoor voor mijn leven; dat kan erger.

Pats !

Misschien zal het voor jou heel anders werken dan nachtelijk gepuzzel, misschien herken je het. We hebben het er vast nog eens over, maar voor mij was het resultaat in ieder geval een eye-opener. Als, zoals bij mij, beheersing je veiligheid is, is dat ook meteen je vijand. Misschien geldt dat ook voor andere verdedigingstechnieken, maar voor deze zeker.

Vlak voor wekker en ontbijt was ik er uit. Mijn angst zorgt er voor dat ik ga verkrampen doordat ik alles probeer vast te houden en te beheersen. Dat werkt volledig verkeerd-om. Ik kan die angst alleen oplossen door eindelijk eens iets los te durven laten, door risico te nemen, me ergens in storten, door overgave, door onvoorwaardelijkheid. Pats, wat een inzicht !

Loslaten

Aan de start van de tweede ski-dag heb ik me voorgenomen om volledig op mijn bek te mogen gaan. Eigenlijk had ik me voorgenomen om dat te moeten doen; om de controle verplicht en volledig los te laten. Onvoorwaardelijke overgave aan de berg heb ik niet weten te bereiken; wel heb ik mijn angst overwonnen, juist door risico te nemen en de beheersing los te laten. Vanaf de tweede dag heb ik heerlijk geskied; in een flow waarin het steeds beter ging naarmate ik meer los liet.

Ik had me op het verkeerde doel gericht : of ik zou vallen was van geen enkel belang, maar stond het echte doel, het plezier, in de weg. En om terug te komen op mijn vragen : waarop en waarom wacht ik dan in mijn empty stages. Die vragen zijn ook van geen belang. De vraag zou moeten zijn : waardoor wacht ik. De rest wordt vanzelf duidelijk wanneer je ophoudt te wachten. Het antwoord is simpel; angst voor controleverlies en onvoorspelbaarheid... Als ik wil dat er iets gebeurt moet ik dat niet zelf tegenhouden door de verkramping die ik als verdediging gebruik. De verkramping die in de afgelopen drie jaar sinds mijn hartreparatie alleen maar erger geworden is. Ik wil mijn leven niet langer op de rem... Verdomme Gerrit : durf eindelijk eens te leven !

Een film en toch ook een foto

Afgelopen weekend heb ik de film a Sea of Trees gezien. Een verhaal over een man die naar het Aokigahara bos aan de voet van de berg Fuji in Japan gaat om zich daar te verdrinken in de Sea of Trees. Dat bos bestaat echt en is het meest beroemde zelf-einde-bos. Gaandeweg wordt de reden achter zijn zelf-einde-behoefte en de bijbehorende twijfel duidelijk. Een prachtige, ontroerende film, geweldige beelden, verhaal-opbouw en dialogen. Ik had meermalen de tranen (niet-sentimenteel) in de ogen.

Waarom noem ik die film : een zelf-einde is de ultieme vorm van onvoorwaardelijke overgave en sluit daarmee aan bij mijn verhaal (niet dat ik daar plannen voor heb, hoor). En de film sluit qua verbeelding aan bij mijn foto. Verrassend genoeg is dat één van de twee foto's die ik weken geleden al had geselecteerd. Een bos met een (ski)afdaling en een hek. Alle symboliek zit er in... En vooral die barrière van beheersing; zorg dat je hem overwint om je onvoorwaardelijk over te geven aan de zee van bomen...