Een heus tweeluik ! Vorige week hadden we de focus op het toneel, op de stage, op het (schouw)toneel waar de dingen (zouden kunnen) gebeuren. Deze week zitten we aan de andere kant. We schouwen toe; we zitten in de gemakkelijke rol van de toeschouwer. Van ons wordt niets verwacht. Wij verwachten slechts... Wij verwachten iets te gaan aanschouwen. Tenminste, áls er dingen op het toneel zouden gebeuren, hadden we die kunnen aanschouwen. Net als vorige week geldt ook nu weer dat juist het niet-gebeuren en niet-toeschouwen minstens zo spannend is als de platheid van het toekijken naar iets dat zich vertoont.

Bankjes

Op een korte wandeling heb ik twee weken geleden onderstaande foto gemaakt (ja, niet alles lukt even glorieus). Geen perfect beeld, maar wel bij me passend. Zoals ik iets met trappen heb (zie hier), zo heb ik ook iets met bankjes; met de plaats waar het toeschouwen zou kunnen gebeuren. Bankjes die bezet zijn door mensen die net iets hebben meegemaakt en daar even van willen rusten, of mensen die willen zitten bij datgene dat ze mee gaan maken. Bankjes hebben een ondersteunende taak bij het toeschouwen. Wanneer ze bezet zijn, zijn bankjes best logisch.

Onderstaand beeld is een vrij afstandelijk beeld. Ik ben met de camera zelf de toeschouwer van een tweetal bankjes waar eventuele toeschouwers van een gebeurtenis op het toneel tussen ons in kunnen plaatsnemen. Ik fotografeer over het toneel de zaal in, zeg maar.

 

 

Naar aanleiding van deze zeer recente bankjes-foto ben ik even in mijn oudere materiaal gedoken. Jaren geleden heb ik op Vlieland een serie van drie foto's gemaakt waar bankjes de hoofdrol hebben; ik laat er één van zien. Anders dan bovenstaande foto gaat het hier om beelden waar je als fotograaf juist met de toeschouwers mee-kijkt naar het toneel.

 

(niet) gebeuren

Een raar idee dat bankjes gemaakt zijn voor iets waar ze de meeste tijd niet voor gebruikt worden. Ze staan te wachten en dat wachten wordt benadrukt door een leeg toneel er voor; misschien is wachten wel een thema in mijn fotografie (zie ook mijn wachtende bomen). Misschien is wachten wel een thema in mijn leven... Misschien moet ik eens uitzoeken waar ik dan op wacht...

Over bovenstaande foto's van de bankjes ben ik niet (meer) tevreden. In de eerste foto vallen de bankjes weg tegen de achterliggende bomen, het niet-gebeuren dat in de leegte vóór de bankjes ligt besloten, is te weinig intiem. Er is te weinig onderscheid; te weinig separation zoals dat heet (dat bereik je wanneer je binnen één beeld de dingen visueel goed weet te scheiden in hoofd- en bijzaken). En het tweede beeld heeft wat mij betreft ook te weinig intimiteit; je kijkt wel in dezelfde richting als de niet-aanwezige toeschouwer, maar je kijkt niet met hem mee; de verbinding is te klein.

Intimiteit

Beter... in Valencia maakte ik twee jaar geleden onderstaande foto. Die foto heeft wel een intimiteit. Daar ben ik wel blij mee ! Je kijkt als het ware samen met de niet-bankjes-zitter naar het podium doordat het in een beslotenheid ligt van de opsluiting tussen de bankjes. De heg en de boom achter het bankje maken de intimiteit die je hebt nog groter. De duif en het putdeksel zorgen voor een kwetsbaarheid die ook onlosmakelijk bij intimiteit horen. Bovendien is het de vraag of duif en deksel onderdeel van een mogelijke voorstelling zijn, of toevallige attributen in een nog niet gebruikte, maar wachtende stage.