blog

Realiteit, sprookjes en dystopie

Realiteit, sprookjes en dystopie

Vorige week heb ik het gehad over de extreme bijzonderheid dat onze werkelijkheid zo is, zoals hij is. Dat was naar aanleiding van gedachten van Sally de Winter, een alter ego van Dick Tuinder. Sally had zinnen als 'I can almost smell the unexpected' en 'Reality always happens when you least expect it'. Mocht je Most Things Never Happen niet gezien hebben, is dit misschien het moment om mijn vorige bericht nog eens te lezen en door te klikken naar die film (11 minuten).

Ik eindigde met een foto van mijzelf waar een man en een hondje in een soort sprookjesachtige, beetje wereldvreemde omgeving op staan. Die foto is onderdeel van een aantal foto's (nog niet echt een serie, maar wel verbonden) en weerspiegelt voor mij diezelfde wringende dubbelheid van de realiteit die zich aan ons voordoet, en de realiteit zoals die geweest zou kunnen kunnen zijn. Zeg maar de dingen die gebeuren en de dingen die hadden kunnen gebeuren; een basisgevoel dat ik al sinds mijn jeugd heb en fantastisch door Sally de Winter onder woorden werd gebracht.

Even terug naar die foto. Die dubbelheid komt door het onwerkelijke licht en het vreemde tempelachtige gebouwtje waar die man zijn hond uitlaat. En dan die bomen er om heen. En waarom kijkt die man niet de camera in, terwijl ik zo dicht bij hem sta ? Nou zijn die man en zijn hondje nou net onderdelen die tot de realiteit horen. Tenminste niet tot de realiteit van deze foto. Wel staan man en hondje ergens anders en daarmee in een andere foto. Daar is het al een stuk minder vreemd dat de man niet in de lens kijkt. Ik zal je de beelden laten zien :

Onderstaand de basis. Het tempeltje en de man met het hondje. 

Tempel origineel

man met hond

 

Ik was de dag dat ik het tempeltje fotografeerde vanuit Lissabon een dag naar Sintra en Pena gegaan, onder meer voor het Disney-achtige paleis van Pena. Sintra en Pena zijn twee dorpen ten westen van Lissabon. Het tempeltje, de Templo das Colunas, staat in de tuinen van het paleis, het Palácio da Pena. Ik maakte daar zeker 10 foto's van, maar dit is de foto waar ik van uit gegaan ben.

Een dag later zag ik deze man met hondje op een plein in Lissabon. Ook van hem heb ik zeker 10 foto's gemaakt. Vreemd is dat, dat mensen helemaal niet merken dat je foto's van ze maakt wanneer je net doet alsof je iets fotografeert dat zich achter hen bevindt. Even een detail : je ziet dat het hondje een oor mist door het paaltje. Dat heb ik er later weer aangezet 😉

Onderstaand de man en het hondje uitgeknipt (later nog los van elkaar gemaakt) en de eerste montage in de foto met tempeltje. Je ziet het bijna niet, maar daar heb ik al diverse details in bewerkt, waarvan de meest opvallende de verwijdering van het bord bij de steen en de kleur van het shirt van de man zijn. Met opzet is het samengestelde beeld iets donkerder gemaakt dan het origineel. Dan kan ik daarna gemakkelijker en geloofwaardiger met licht tekenen.

 

Man met hond geknipt

Tempel met man basis

Beide foto's zijn gemaakt met het doel om er samengestelde beelden van te maken. Dat kun je ook zien, het gemakkelijkst aan de foto van het tempeltje. Alleen de tak die vooraan boven in beeld is, is scherp. Dat ligt niet voor de hand wanneer je een foto van een tempeltje maakt. Ik zie bij het maken natuurlijk het bord rechts (zie foto helemaal boven aan) al staan en schat in dat ik dat spoorloos zal kunnen laten verdwijnen (ook weer een aanpassing aan de werkelijkheid). En dan het licht; dat is ook later ingetekend. Werkelijkheid is in fotografische zin best maakbaar. Misschien iets te overdadig, maar daardoor sprookjesachtig. Ik ben er blij mee.

Man met hond

Het resultaat zag je vorige week eigenlijk ook al. Daarom nog even iets anders. Deze week wil ik eindigen met een verwijzing naar een film (echt een must-see). Dat is de film Mr. Nobody. In een dystopische* toekomst heeft vrijwel iedereen zich laten behandelen zodat ze onsterfelijk zijn geworden. Er is nog maar één sterveling over en die ligt op zijn sterfbed. De grote en niet te beantwoorden vraag die hij heeft is of hij het juiste leven geleid heeft. Die twijfel vindt zijn oorsprong in een gebeurtenis in zijn jeugd. Hij stond toen zijn ouders uit elkaar gingen voor de keuze om met zijn moeder op de trein te stappen of met zijn vader te blijven. Die keuze en alle daar mogelijk op volgende keuzes hebben allemaal een hoog 'dingen die hadden kunnen gebeuren' gehalte. Prachtig gefilmd, met verwarrende verbindingen tussen al die mogelijke levens. Op IMBD kun je in ieder geval de trailer alvast even kijken. Die eindigt ook alweer met een mooie zin (zeker zoals die wordt uitgesproken) : I'm afraid I haven't been alive enough

* O ja, dystopisch is een modewoord, maar wel mooi op zijn plaats. Voor als je het niet meteen paraat hebt : een dystopie is het tegenovergestelde van een utopie. Een samenleving met negatieve en niet-wenselijke omstandigheden (1984 van George Orwell is een bekend voorbeeld).