blog

zelf-schaamte

zelf-schaamte

Soms begin ik aan iets dat ik niet kan overzien en dan bedoel ik helaas geen onbesuisde acties met bijbehorende gevolgen; dat lukt me nog steeds niet. Nee, ik bedoel dingen die theoretisch overdacht zijn, maar waarvan ik geen idee heb hoe ze in de praktijk zullen uitpakken.

Spannend dus, als het gaat om de onzekerheid daarbij. Ik heb het natuurlijk vooral met dingen die ik niet ken of die ik niet kan. Zou ik die wel kunnen als ik daar echt moeite voor doe, als ik echt mijn behoefte bloot geef en, door het gevaar voor mislukking, mezelf kwetsbaar maak ?

onbenullig

De aanleiding voor dit bericht is een onbenullig voorval dat me afgelopen week is overkomen...

Het begon met mijn plotselinge waarneming dat in onze provincie-hoofdplaats overal groene elektrische scootertjes rondrijden. Met een bijbehorende app op de telefoon blijk je zo'n ding voor (bijna) geen geld te kunnen huren. Misschien omdat ik in mijn hele leven nog nooit op een scooter gezeten heb, leek me dit een uitgelezen kans.

schaamte

Tot mijn eigen verbazing had ik een terughoudenheid bij de praktische uitvoering van mijn plan; een soort schaamte door de ongemakkelijkheid dat ik niet wist hoe het allemaal zou werken. Geen schaamte over wat ik ging doen,maar meer een schaamte dat ik het ging doen.

Eerst moest ik een scooter tot de mijne maken. Met de app, dus dat zou wel lukken. Daarna allemaal dingen die ik nooit eerder heb gedaan; van de stander af, aanzetten, uitzoeken waar de richtingaanwijzer zit en hoe ik er mee weg kon rijden. Ergens een steekje laten vallen en je valt door de mand met een soort bejaarden-zelf-stigma...

zelf-schaamte

De dreiging bij het uitproberen van zoiets onbekends gaat over de angst als mislukking te worden gezien. Zowel het falen zelf, als het gezien worden zijn daar deel van. Normale mensen kunnen dat soort dingen namelijk, óf ze weten gewoon dat ze er niet aan moeten beginnen. Het is de dreiging van het anders-willen-zijn, terwijl dat niet voor je weggelegd is.

Bij dat soort dreigingen ontstaat bij mij een zelf-schaamte; ik schaam me niet over wat ik doe, maar als slag om de arm, om wat ik me wel niet in het hoofd haal, terwijl het zo maar kan blijken dat ik dat helemaal niet zou moeten willen.

nieuwsgierigheid

Wanneer je vrijblijvender begint, kun je niet zo diep vallen. Wanneer je echt iets wilt dat niet iedereen wil, word je harder afgerekend. Met mijn studie aan de fotoacademie voelde ik geen enkele dreiging en daarmee geen schaamte. Ik wilde dat later sowieso niet, dat ik, wanneer ik groot zou zijn, beroepsfotograaf zou worden.

Nee, ik wilde onderzoeken of ik, met mijn gestructureerde geest, iets van het onbegrijpelijke, onstructureerbare zou kunnen snappen. Iets van beeldende realisaties, van kunst, zeg maar. Nieuwsgierigheid dus, geen slag om de arm nodig...

overtreffende trap

Zelf-schaamte begint dus bij het feit dat je iets echt graag wilt, niet weet hoe dat uitpakt en de wetenschap dat anderen jou kunnen zien worstelen. Het kan ook gaan over iets dat je voelt. Iets waarvan je niet weet hoe dat uitpakt wanneer je er voor uit komt dat je daar echt voor staat. De dreiging dat je door een ander wordt betrapt op die behoefte om anders te zijn.

Misschien zie je het al aan het beeldmateriaal. De overtreffende trap van dit alles lijkt mij dat je je op de één of andere manier in essentie anders voelt en bent, maar het nog niet open hebt durven zijn. Daar heb ik zelf geen enkele ervaring mee, en ik moet het dus hebben van een poging tot inleving.

ga ervoor !

Een serie foto's. Over mensen die ooit zo'n grote stap hebben moeten durven nemen. Die er voor gegaan zijn. Misschien niet gemakkelijk, maar wel de kracht om de onzekerheid van het anders-zijn aan te durven. Respect ! Een eigen weg is niet zonder risico's.

Deze week homo-burgemeesters (wat ziet zo'n woord er raar uit). Ze kwamen gezamenlijk in het nieuws destijds op basis van hun burgemeesterschap in combinatie met homosexualiteit; ik heb ze niet zelf als gegroepeerd thema bedacht. In feite zijn het voor mij gewoon mensen die dezelfde zorgen als niet-homosexuele niet-burgervaders hebben. Een serie van tijdens mijn heerlijk vrijblijvende studie. Wel weer portretten op mijn manier. Aanwezig en toch afwezig...

 

Arno Brok, Sneek

 

Roland van Benthem, Eemnes

 

Geert Dales, Leeuwarden

p.s.

Ten eerste : vorige week had ik voor het eerst een beeld hergebruikt dat in een eerder bericht schitterde, zonder dat ik dat aankondigde of doorhad. Excuses, al vond ik het zelf erger dat ik ook het begrip rafelranden heb hergebruikt, zonder dat ik dat zelf tijdens het schrijven door had. Raar hoor, al voelde het al wel dat er iets niet klopte...

En ten tweede : aanmelders voor de portret(ten)serie(s) krijgen over een paar weken een mail van me. Zowel de nieuwe aanmelders als de aanmelders van voor de corona. En je weet het; je kunt je nog aanmelden !

 

4 thoughts on “zelf-schaamte

  1. Nou over die schaamte moeten we nog maar s praten. Ooit in voorstelling mensen laten invullen waar ze zich voor schamen (heb nog veel briefjes )

  2. Waarom gebruik je de term zelf-schaamte? Het begrip schamen Is toch altijd gekoppeld aan een ‘ik’ ? Sowieso het er maar eens over hebben! Ik denk dat schaamte een mens enorm beperkt in zijn ontwikkeling.

    1. Zelf-schaamte gaat voor mijn gevoel meer over het feit DAT je iets echt wilt maar je weerhouden voelt, alsof je dat niet zou moeten willen, maar dat het niet zozeer objectief iets slechts is. Het is iets anders dan schaamte over iets dat je (inderdaad zelf) hebt gedaan, dat tegen de (de gebruikelijke / andermans) normen is. Maar het is me zelf ook niet helemaal duidelijk nog…

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *