Om even op mijn bericht van vorige week terug te komen, zou ik zomaar kunnen zeggen : Zo, die zijn we kwijt. Dat ik een alter-ego heb gemaakt voor mijn Noorse fotografe Kata Olstrom (met een eigen website) blijkt dubbel te werken, kwam ik deze week achter. Aan de ene kant heb ik haar (mijzelf dus) met haar (mijn) sombere foto's een eigen onafhankelijk leven gegeven, waardoor ik me er beter op kan focussen en haar werk extremer richting en inhoud kan geven.

Ik snap beter wat ik met dat werk wil zeggen, kan dat krachtiger uitwerken en hoef vooral geen rekening meer te houden met andersoortige foto's die ik ook over het voetlicht wil brengen. Daardoor heb ik het gevoel dat, aan de andere kant van het alter-ego, ik die ballast kwijt ben. Het geeft een nieuwe vrijheid. Ik hoef niet meer de hele tijd rekening met dat werk te houden, al is het wel werk dat heel dicht bij (een deel van) mij ligt. Kortom : Zo, die zijn we kwijt...

ruw

Een ruwe binnenvaller, zo'n titel met dodelijk geweld, dat wel. Ik heb hem afgeleid van het begrip kill your darlings. In het Nederlands zou dat wat zwaar vertaald worden met dood je geliefden, iets dat je natuurlijk niet al te letterlijk moet nemen. Onder scheppenden, waar ik mezelf met mijn fotografie ook maar even toe reken, is het kill your darlings principe een bekend verschijnsel en gaat niet over geliefden, maar in mijn geval vooral over foto's.

Soms heb je zo'n onbruikbare liefde. Heb je iets gemaakt, geschreven, geschilderd, gefotografeerd of op welke manier dan ook uit het niets laten ontstaan, waar je echt blij mee bent. Een schepping waar je jezelf helemaal in herkent, ook als je er de volgende dag nog eens kritisch naar kijkt (daar valt trouwens meestal al heel wat werk door af).

Toch kan het best zijn dat die schepping niet overkomt bij anderen, maar dat je jezelf er qua pracht op verkijkt. Of dat het wel waardevol is, maar je belemmert doordat je er telkens rekening mee gaat houden en je niet meer vooruit kunt. Misschien doordat er een frictie is met de rest van je werk.

dood

Hoe dan ook, zoiets is wel jouw liefde, jouw darling, maar moet toch dood. Je moet zonder die liefde verder. Dat schijnt te kunnen. Het voelt onnatuurlijk om achter je te laten. Ik ben daar ook niet goed in. Alsof je zelf iets dood moet maken, dat je juist helemaal niet dood wilt hebben. Tot op zekere hoogte lukt me dat, en dat geeft dan ook weer ruimte. En soms blijft er een stukje van over in de zin van een enkele foto.

Jaren geleden op een mooie zomerochtend maakte ik zo'n foto-serie om een uur of 6 's-ochtends in de binnenstad van Amsterdam. Ik maakte een serie van etalages met etalagepoppen. Die staan er zo vroeg op de dag nog verlatener bij dan wanneer er winkelend publiek is. Logisch, want op dat uur hebben ze nog geen betekenis; die krijgen ze pas doordat er naar ze gekeken wordt. Ik probeerde die eenzaamheid in beeld te brengen door foto's te maken waarbij ik de blik van de etalagepoppen in de reflectie van de ruit volgde naar de overkant van de straat, waar andere etalagepoppen net zo eenzaam achter glas stonden. En natuurlijk raak je nooit echt een darling kwijt. Dus heb ik daar een voorbeeld van :

 

 

levend

Ik liet mijn serie een week later vol trots zien aan mijn docent Pascal Ollegot op de fotoacademie (zie voor Pascal een eerder bericht). Ik geloof dat ik in totaal 10 beelden had, niet allemaal even sterk, maar samen een krachtig geheel, dacht ik. Eén voor één legde ik de glanzend geprinte A4-tjes op tafel. Ik zal niet zeggen dat hij tranen in de ogen kreeg, maar het scheelde niet veel. Zijn reactie : "Sorry Gerrit. Ik zie alleen maar etalagepoppen..." was helder. Ook mijn medestudenten zagen er niet veel in. Ik nog steeds wel... Maar toch : een darling to be killed...

Eén lichtpuntje. Een foto die niet bij die serie hoorde, maar die ik dezelfde ochtend met mijn focus op hoofdstedelijke etalages had gemaakt, is wel overeind gebleven. En niet alleen in mijn ogen, maar doet dat er eigenlijk wel toe ? Is het erg als iemand anders je darlings niet herkent ? Moet een darling eigenlijk wel dood ? Volgens mij heb ik Kata (en dus mijzelf) meer plezier gedaan met een eigen leven...