Heb jij dat ook wel eens, zo'n week dat je er even helemaal af bent ?  Ik deze week wel. De lichtheid die mijn bestaan gewoonlijk kenmerkt is deze week even compleet weg. Somberig, gespannen en moe. Niks om je zorgen over te maken, volgende week beter, lijkt me. Een echte depressie zal het wel niet worden. Daar ben ik gelukkig nog maar één keer door getroffen en dan nog een vrij lichte ook. Natuurlijk, zo'n off-being heeft diverse oorzaken. Sommige zag ik aankomen, andere niet, en de ergste natuurlijk juist helemaal niet. En iedere poging om er iets mee te doen maakt het, wanneer je zo moeizaam bezig bent, nog moeilijker en zwaarder. Nou ja, hoe dan ook, het kan je zomaar ineens overvallen. Wat een geknoei. Tijd voor een pauze.

Hieperdepiep

Eén van de meer tastbare oorzaken is misschien wel mijn aankomende verjaardag. Weer zo'n mijlpaaljaar waar ik niet op zit te wachten. Ik kan me nog helder herinneren toen ik 10 werd en voor mijn eigen gevoel eindelijk, eindelijk tiener werd. Dat was een mijlpaal waar ik best blij mee was. Ik kreeg mijn eerste horloge van mijn opa en oma (een Prisma), volgens mij ook mijn eerste singletje van mijn ouders (ik mocht zelf kiezen, Corry en de Rekels, daar hebben we het maar niet meer over) en heel graag had ik ook onthouden wat ik van mijn andere oma kreeg. Ik meen dat het een boek was; Koning van Katoren van Jan Terlouw. Dat boek heb ik zeker van haar gekregen, maar de koppeling aan mijn verjaardag kan ik best zelf gemaakt hebben, ik herinner me namelijk ook dat ik het bij haar thuis van haar heb gekregen. Raar is dat, hoe lastig het is om je eigen leven een beetje correct te herinneren...

Dat was mijn tiende verjaardag. Ook op mijn twintigste voelde het nog best OK, maar daarna kwam de klad er vrij snel in. Met dertig kwam het eerste gevoel van volwassenheid en de druk dat het nou toch wel eens mocht gebeuren als het nog wat zou worden... Daarna werd het alleen maar erger. Net als met oud en nieuw heb ik met dit soort mijlpalen altijd een dubbel gevoel. Weer een jaar of een decennium, voorbij. Mooie herinneringen gecombineerd met de confrontatie van gemiste kansen. Ik vier het dit jaar dan ook niet groots en feestelijk; misschien ben ik volgend jaar zover dat het lukt... En dan te bedenken dat ik er nog steeds over denk om 100 te willen worden...

Tegenvallers

Een meevaller dat ik er nog steeds ben, maar een tegenvaller dat de jaartelling ook is doorgegaan en ik, gelukkig net als mijn vrienden, in een voorportaal van de categorie oudjes terecht ga komen. Zo'n tegenvaller is een wankel bruggetje naar het verhaal dat ik je deze week had beloofd over mijn ook al wat tegenvallende ervaring in El Rocio. In het kort nog even : El Rocio is een bedevaartsplaats onder Sevilla, waar met Pinksteren ongeveer een miljoen gelovigen komen om met een goudbekleed maagdenbeeld rond te slepen. Ik was naar El Rocio gegaan met de gedachte dat het twee weken daarna waarschijnlijk uitgestorven zou zijn. Nee dus. Met busladingen werden de mensen aangevoerd.

Eerst maar even een foto'tje. Niet heel scherp helaas; ik had bij mijn uitstapje naar Sevilla en El Rocio ernstig ruzie met mijn camera over de scherpte der dingen. Toch laat ik ook die foto's hier zien, al zijn ze (ook inhoudelijk) zeker niet galerie-waardig. Kaarsen, ijsjes en bloemen in El Rocio.

 

Anders

El Rocio had me gelokt omdat ik dacht dat ik mijn zoektocht naar "geloof" zinvol zou kunnen voortzetten. De bedevaart was achter de rug en er moesten nog sporen van de beleving van het geloof door die miljoen mensen zijn achtergebleven. In een (voor mij) fijne verstilde en wat afstandelijke sfeer. De schok bij aankomst was dus groot.

Achteraf denk ik dat ik de tegenvaller een stuk beter had kunnen omzetten in een nieuwe invalshoek. Ik had me moeten omschakelen en juist die drukte in beeld moeten brengen. Nu heb ik dat halfslachtig gedaan, maar juist niet de bussen en rondrit-paardenkoetsjes gefotografeerd. Wel heb ik in de kerk de behoefte van mensen om met La Paloma Blanca op de foto te staan gefotografeerd, maar ook buiten had ik me misschien moeten omschakelen van verstild-verlaten naar overgezellig-druk.

De kerk

Onderstaand 3 foto's van de kerk waarin het heiligdom zich bevindt. De eerste van de zondagmiddag dat ik aankwam. Gezellige drukte. Veel complete gezinnen met kinderen en grootouders (sommigen niet echt jeugdig meer, maar waarschijnlijk wel van mijn leeftijd, jaja, vrolijk wordt je er niet van). Ook een aantal bruidsparen die met La Paloma Blanca (de heilige maagd) op de foto wilden (zie een eerder bericht). In het dorp verder veel terrasjes en etende en drinkende mensen. Meer een uitgaansgebied dan een bedevaartsoort voor mijn gevoel.

De tweede foto is vlak voor mijn nachtrust genomen en de derde is van maandagochtend vroeg. Dat was meer wat ik verwacht had. De kerk was op dit tijdstip nog dicht, maar ging ook op die maandagochtend open. Helemaal leeg en dat bleek eigenlijk knettersaai...

Commercie

Nog even terug naar de zondagmiddag. Kaarsen, ijsjes en bloemen, zoals gezegd. En terrasjes en rondrij-koetsen met paarden er voor. En een souvenirwinkeltje met prulletjes en ansichtkaarten. Echt heftig commercieel; dat had ik echt niet verwacht. De kaarsen werden trouwens niet in de kerk aangestoken (daar waren alleen elektrische kaarsjes met een euro-automaat), maar in een apart gebouw. Goed plan, want het waren echt duizenden kaarsen op speciale standaards en tegen de muur.

 

Verstilling en verlating

De zondagmiddag toen ik geschokt was door de eerste confrontatie met de combinatie van zoveel geloof en commercie ben ik eerst wat gaan drinken op een terrasje. Vanaf daar probeerde ik me te her-pakken. Wat was karakteristiek voor het dorp, zoals ik het nu tegenkwam ? Alle wegen waren zandwegen, alle pleinen zandpleinen en als overblijfsel van de bedevaart overal vuilniscontainers en heel veel zwerfvuil. Ook viel me op dat er veel mensen te paard waren. Bij ieder terras en eigenlijk overal in het hele dorp waren stallingsmogelijkheden voor paarden. Bij de bedevaart zelf komen zo'n 2000 paarden naar het dorp, dus dat is heel begrijpelijk, maar gaf, samen met die zandwegen een raar wild-west gevoel, maar daar wilde ik fotografisch niets mee.

Niet al die paarden overleven het trouwens. Dierenrechtenorganisaties maken zich daar terecht druk over. De meeste overlijden doordat ze gehuurd worden door mensen die niets met paarden hebben en ze behandelen alsof het een oude auto is.. Afgelopen bedevaart kwamen er 9 paarden om. Ook niet alle bedevaartsgangers overleven het trouwens; ieder jaar zijn er een paar doden, hartproblemen, onder de tractor terechtgekomen of gewoon bekneld in de massaliteit. Geloof brengt rare dingen in mensen op gang.

Toen ik (zie onderstaande beelden) meer aan de buitenkant van het dorp rondliep, trof ik ook op zondag toch de gezochte verstilling en verlating aan. Ook toen weer anders dan ik had gedacht. Ik had gehoopt allemaal "huizen" van de (bijna 100) organiserende broederschappen te treffen, maar vrijwel alle straten waren gevuld met paardenstallen. Heel vervreemdend al met al... Wel meer iets voor mij.

Evaluatie

Raar eigenlijk dat ik dacht dat ik op zoek kon naar "geloof" op een moment dat de bedevaart voorbij was. Nu ik terug ben en er over nadenk blijkt het heel anders te zijn. Geloof is iets dat niet zonder mensen kan bestaan. Sterker nog, het is door mensen uitgevonden en kan alleen door (en met) mensen worden beleefd. Ik ben nog nooit in een bos geweest waar ik tekenen van geloof ben tegengekomen. Wel natuurlijk het besef dat de wereld een overdonderend wonder is, maar zelf koppel ik dat niet aan een hogere macht.

Het was veel beter geweest wanneer ik naar de bedevaart zou zijn gegaan, als ik dat had aangedurfd. Jammer genoeg kwam ik pas op El Rocio toen ik me ging voorbereiden. De reis naar Sevilla was toen al geboekt en de bedevaart was twee weken daarvoor. Volgende keer voorbereiding en boeken andersom doen. In een artikel (NRC) staan de heftigheid van de bedevaart, de zwetende emoties en de volledige overgave prachtig beschreven. Voor wie denkt dat ik altijd veel woorden gebruik... Zie hier, terecht met heel veel tekst (al zou een plaatje ook leuk zijn).