dit is hier / dit is nu
Oud en nieuw, ik ben er niet gek op. Met weemoed terugkijkend naar een jaar dat prachtig was en toch betrap ik mezelf er op dat ik een knagend gevoel heb dat het nog beter had gekund. Dat is best hinderlijk, dat alles altijd maar beter lijkt te kunnen. En nee, het is geen ontevredenheid; het hangt juist samen met dat ik iedere ochtend zin heb in de dag die gaat komen.
Onrust dus eigenlijk. Ik heb me daar de afgelopen jaren grotendeels bij neergelegd, maar op de achtergrond, bij zo'n einde van een jaar... Als oudjaarsthema (en goed voornemen voor het volgend jaar) stel ik maar weer eens : Niet perfect is ook goed genoeg...
alles van alles
Zou dat gevoel van onrust, van nog beter, door onzekerheid worden veroorzaakt ? Niet dat ik zelf zo onzeker ben, maar de onzekerheid dat je nooit kun weten wat er nog meer is, wat je allemaal misloopt in het leven. Dat is misschien ook de reden dat ik altijd alles van alles probeer te doen. Ook fotografisch in mijn SPAGHETTI's.
Afgelopen vrijdag was ik nog in kleur tot bloedens toe verwond door Cupido in de grot van Ypey, de vrijdag daarvoor had ik een observerend zwart-wit bericht over individualität en de week daarvoor een gemengd bericht over 40-jarig verbond en het wegflitsen van daglicht.
divers
Wanneer ik terugkijk schrik ik soms van die diversiteit, alsof ik na al die jaren nog steeds geen eigen fotografische handtekening heb. Die spanning tussen herkenbaarheid en diversiteit voelde dit jaar zelfs beperkend; om die reden heb ik mijn alter ego Kata Olstrom in het leven geroepen. Zij heeft, als wat somberder ingestelde Noorse fotografe, een deel van mijn vierkante zwart-wit werk overgenomen; minder diversiteit, beter herkenbaar.
Helaas heb ik een erg smalle basis als het gaat om kunst en de geschiedenis daarvan. Bij toeval kwam ik afgelopen weekend werk tegen van de schilder Gerhard Richter. Zonder me daar kwalitatief mee te willen vergelijken, zag ik opeens aan de hand van zijn werk dat het best kan, een volledig onsamenhangend oeuvre qua techniek en verschijningsvorm. En toch gaat het allemaal wel ergens over. Kijk zelf even; een paar citaat-schilderijen (ja, echt allemaal van dezelfde schilder) zie je hier onder :
struikelend
Gerustgesteld ga ik vandaag op weg naar een jaarafsluitend beeld. We starten bij een foto van een aantal jaren geleden. Ik liep over het strand van Vlieland toen een bal mijn pad kruiste. Daar heb ik een hekel aan, zoiets dat daar niet thuis hoort, maar wel alle aandacht opeist. Die afkeer komt vooral ook doordat ik dan niet zomaar verder kan lopen; ik moet er iets mee doen en dat wil ik eigenlijk niet.
Die bal ben ik in zekere zin zelf; ik heb meer met die bal gemeen dan met het strand. De uitgestrektheid en grootsheid van het strand tegenover een vrij klein en statisch object dat schreeuwt om aandacht. Die bal ligt op dat moment als struikelblok aan mijn voeten; ik moet er iets mee, al weet ik dat alles wat ik doe een obligaat beeld oplevert. En inderdaad; hier onder zie je één van de foto's die ik dan maak :
oogverblindend hier en nu
Die bal is overheersend en onnodig, te gemakkelijk heb ik het gevoel. De kalme grootsheid, uitgestrektheid en daarmee de verwachtingen die het strand weet op te roepen worden eerder verstoord dan versterkt door die bal. Weg ermee dus.
Moeiteloos verwijder ik in Photoshop het té voor de hand liggende en ook schoon ik het strand even op. En nu ik toch bezig ben maak ik het beeld wat kleiner, de wolken wat lichter en het zand wat scherper. Sterker nog, het zand is nu knalscherp op het punt waar ik zelf sta. Het is het hier en nu. En toch zie je ook in het hier en nu bijna niets, wordt je verblind door de felheid en ongrijpbaarheid van het bestaan. Een beter beeld, maar nog niet klaar voor oud en nieuw...
toekomst
De strandfoto gaat wel ergens over, hoe obligaat de eerste uitvoering dan ook was. Het gaat om de vaagheid van de verte, vanuit de scherpte van waar ik zelf sta, vanuit het hier en nu. Die vaagheid is de verwachting van een toekomst. De verwachting dat er, zelfs al was het afgelopen jaar misschien een slecht jaar, er toch nog lichtpuntjes in die toekomst zouden kunnen zijn.
Minder is meer. Minder zand in dit geval. Het zand op de voorgrond kan weg; die verwijzing naar het hier en nu hoeft niet letterlijk. Dat ik met mijn beide voeten in het hier en nu sta is impliciet al voldoende aanwezig. Ik ga extremer; de volgende stap voor mijn oudjaarsbeeld is een poging om over mijn grenzen heen te gaan en het beeld daardoor te verbeteren.
griezelig
Het eindresultaat is voor mij niet echt voor de hand liggend : zo weinig scherpte, de vreemde beeldverhoudingen, in kleur, met een effect er overheen (met veel twijfel achteraf of dat wel nodig was) en zonder een zichtbare laag waarin ik mijn gebruikelijke dubbelheid probeer te verbeelden.
Eindelijk, dit jaar eindig ik dan toch nog buiten mijn box. Met als excuus dat het een extra'tje is, dit oudjaarsbericht. Aan de andere kant is het me de afgelopen jaren steeds duidelijker geworden; het is allemaal een extra'tje. Iedere dag weer is een extra'tje. Tegelijkertijd een droef makende gedachte en een bron van inspiratie en energie.
Volgend jaar verder. Waarschijnlijk weer gewoon in vierkant zwart-wit...
goed genoeg 2020
Mijn wensen die ik vorig jaar voor je had heb ik er even op nageslagen :
Voor komend jaar de allerbeste en liefdevolle wensen. Voor nu in ieder geval bedankt dat je als (soms onzichtbare) spiegel hebt geholpen om een aantal onderwerpen op een rijtje te zetten. Dat je dromen uit mogen komen en je verlangens vervuld. Het helpt als we allemaal proberen het leven voor elkaar een beetje mooier te maken. Dat is mijn goede voornemen...
Daar sta ik nog onverminderd achter. Dit jaar wil ik jullie bovendien een goed genoeg 2020 wensen. Zoals gezegd, niet perfect is ook goed genoeg, maar wel een stuk rustgevender. Voor zover je denkt dat het leven maakbaar is, maak er dan komend jaar wat van. En hou je verder simpelweg stevig vast aan de vaagheid van de verte, aan de lichtpuntjes die voorbij komen en vooral aan elkaar.
2 thoughts on “hier en nu”
mooie wens en mooi die vaagheid in beeld. Van Richter ook die zwart wit natuur erg prachtig tov jouw foto 😉
ga zo door in 2020
liefs x
Hoi Annelies, Dank je wel, ook namens Gerhard 😉 En ja, ik ga ook in 2020 mijn best weer doen om SPAGHETTI boeiend te vullen. XG