Voorspelbaar hoor. Het einde van het jaar nadert, de kerstvakantie staat voor de deur, en ja hoor, daar begint het terugkijken weer. Nadat de NOS ons het hele jaar al hinderlijk heeft gestimuleerd om 75 jaar terug te kijken naar het eind van de tweede wereldoorlog, zijn we in december gestart met de meer traditionele en al niet minder obligate terugkijk-rondes en conclusieve sessies.

Volgens Van Dale is het woord van 2019 bekend. De sportploeg van 2019 is gekozen, het speelgoed van het jaar, de ondernemer van het jaar, de beste en slechtste reclame-uitingen, de beste (nou, dat valt reuze tegen) 4000 platen schallen bij Radio 10 al weken uit de speakers en, gelukkig voegt zich daar de enige echte Top 2000 vanaf de vroege ochtend van de tweede kerstdag bij.

terug

We doen het allemaal, dat terugkijken en volgende week kijk ik ook terug, vrees ik... Niet dat ik dan de 5 meest boeiende SPAGHETTI foto's ga uitroepen, maar ik keer me wel even naar binnen. Waar was ik ook weer mee bezig, waarom, en hoe goed gaat dat. En, al ben ik misschien iets te sceptisch voor goede voornemens, ga ik toch goede voornemens hebben. En dan als feestelijke afsluiter een oliebol !

Deze week wil ik even terug naar een bericht van 23 augustus. Daar schreef ik dat ik over mijn toenmalige dip heen was en terugkijkend was dat inderdaad een juiste conclusie. Die dip had zich omgezet in nieuwe elan. In een tweetal projecten waar ik van mezelf mee bezig moest. Met mensen. Met portretten en met het conceptuele begrip individualiteit, misschien wel krachtiger in het Duits te benoemen : individualität. En juist dat we nu met zijn allen aan het terugkijken zijn, zie ik als aanleiding om op dat begrip terug te grijpen.

bezig

Je hoorde na augustus wel erg weinig meer over die twee zelf-gegeven opdrachten, dat klopt. Voor wat betreft de portretten, heb ik één poging tot portret achter me liggen en een 6-tal kandidaten, die ik hoop in januari en februari te portretteren. Voor de individualität serie ben ik wel in het hoofd bezig geweest, maar dat levert nog niet heel veel op. Ik zal je met dit bericht even op de hoogte brengen.

gereedschap

Een spannende gedachte aan individualität is dat het een begrip is dat van binnen en van buiten anders wordt beleefd. Je denkt zomaar dat je zelf enorm uniek bent, je na veel nadenken als een uniek persoon gekleed bent en een statement in de buitenwereld maakt.

Die buitenwereld zelf ervaart dat anders. Wanneer je kijkt naar het werk Excactitudes van fotografen-duo Ari Versluis en Ellie Uyttenbroek zie je dat uniciteit heel relatief is. Zoek maar even op internet, dan zie je wat ik bedoel. Ik heb alvast een zoekopdracht voorbereid : klik hier.

Ben ik ook zoiets van plan ? Nee, het gaat mij minder om uiterlijk, ik zoek een meer indirecte vorm of misschien wil ik de grens van individualiteit wel zoeken in ons (onbewuste) gedrag. Het eerst dat me daarbij te binnen schiet is een verbeelding door middel van het gereedschap, waarmee we onze individualität proberen vast te leggen.

fotohokjes

Op 21 juni 2019 schreef ik een bericht waar ik geïnspireerd was door een gevonden foto'tje. Daar kwam ik ook op de fotohokjes uit die je vroeger overal zag, maar tegenwoordig maar zeer zelden. Tijdens mijn recente bezoek aan Berlijn (mijn Duitse titel krijgt nu ook een plek) kwam ik ze gelukkig weer tegen. Een gereedschap om je individualität mee vast te leggen. De hele dag staan die hokjes te wachten op mensen die een bewijs van hun eigen unieke existentie willen maken.

De fotohokjes hebben, net als wij zelf, verschillen en overeenkomsten. Allemaal hebben ze een gesloten deel voor het fotomechanisme en een open deel voor de bezoeker. Binnen neemt de bezoeker plaats op een krukje, trekt het gordijntje dicht, en wacht na muntinworp op een viertal flitsen. Die hokjes en hun omgeving zijn minstens zo individueel uniek als hun bezoekers, en als individualität-bevestigend gereedschap een mooie afspiegeling. Jammer genoeg hou ik er niet van om dingen zo'n verbeelding toe te kennen. Toch even een tweetal voorbeelden...

 

 

 

niet alleen

Zoals gezegd vind ik het spannender om de betrekkelijkheid van individualität te verbeelden in gedrag. Onderstaand een tweetal voorbeelden daarvan, al ben ik er nog lang niet uit. Deze twee verbeeldingen zijn ook wel weer iets te gemakkelijk en voor de hand liggend.

Mensen die bij elkaar zitten en toch ieder op hun eigen mobiel gaan zitten kijken. Een beeld dat je vaak ziet en vooral een beeld waarvan iedereen wel ziet dat het misschien een beetje vreemd is... De mensen en onderstaande beelden vind ik boeiend; de verbeelding van individualität is niet de sterkste...

 

 

 

zelfbevestigend

Je ziet het, ik ben er nog niet uit. Veel denken, weinig beeld met verbeelding, maar wel met een goed gevoel hoor ! Lekker puzzelen. Ik ben nu bezig om te bedenken wat individualität eigenlijk inhoudt en je ziet dan dat veel mensen zich proberen te onderscheiden van de massa, maar ook zeker het bewijs van hun onderscheid zien als signaal van hun existentie en eigenwaarde. Een soort zelfbevestiging dus.

En dan, met het risico dat ik er als man helemaal naast zit, schiet het beeld me te binnen dat ik vaak zie in winkelstraten. Ik ben benieuwd of je het herkent. Vrouwen lijken om andere redenen in etalages te kijken dan mannen.

Veel vrouwen kijken niet naar de uitstalling van koopwaren die achter het glas is geformeerd, wanneer ze naar een etalage kijken. Nee, veel vrouwen lijken naar hun eigen reflectie te kijken, alsof ze daarmee de zekerheid willen hebben dat ze er nog zijn... Het lijkt onbewust gedrag, maar als je het ziet, zie je het... Ik ga eens denken of ik daar iets mee kan in dit kader...