Vorige week heb ik het over geloof en bijgeloof gehad, over God en over duiven. Dat had niet heel veel met fotografie te maken... Deze week wordt weer zo'n week, al is er natuurlijk wel een (bij Pinksteren, of eigenlijk bij Goede Vrijdag) passend fotografisch beeld. Volgende week gaan we het over selfies hebben; de fotografie waarmee je jezelf als middelpunt van het universum definieert. Dat doe ik met een fotoserie waar ik mee zoekend ben; fotografisch een spannender aflevering, verwacht ik. En tekstueel wat korter.

Deze week ga ik het schaamteloos (min of meer tenminste) over mijzelf hebben, maar, zoals altijd, wel met een verantwoord (en dus hoger) doel 😉 Mocht je het eind van dit bericht halen, dan weet je in ieder geval ook waarom ik het volgende week over de "selfie" wil hebben en wat dat met "geloof" te maken heeft...

Eigen (bij)geloof

Afgelopen week, even ter opfrissing, ging over hoe duiven oorzakelijke verbanden zien waardoor ze in hun eigen beleving een beslissende rol in hun eigen bestaan spelen. Hoe ze hun eigen werkelijkheid (denken te) beïnvloeden door bepaalde handelingen te verrichten. Vervolgens kwam ik op het geloof in een hogere macht, waarmee wij mensen onszelf veiligheid verschaffen door een rol en betekenis voor onszelf te zien in ons leven, zelfs al is dat leven zelf nog zo ongrijpbaar en groot. En ja, al is het dan zonder zo'n God en noem ik het anders, aan dat soort bijgeloof doe ik eigenlijk net zo hard...

Pinksteren 2016

Twee jaar geleden; het was een aantal weken voor de Pinksteren dat ik in 2016 last kreeg van drukkende pijn op de borst, zoals dat zo mooi heet. Eigenlijk was het meer ergens begin april. Na een eerste ziekenhuisbezoek, waar werd geconstateerd dat het niet iets aan mijn hart kon zijn, want ik kon bovengemiddeld test-fietsen, ben ik opgelucht naar huis gegaan. Een paar weken later gingen we met zijn zevenen naar Malta om zoonlief te bezoeken die daar stage liep. Toen ik op Malta iedere ochtend op de heen- én de terugweg van de supermarkt (200 meter) bij het halen van de broodjes minimaal 4 keer moest stilstaan vanwege de pijn op de borst, besloot ik dat ik bij terugkomst toch maar even naar de huisarts moest.

Zo ver kwam het niet; de eerste nacht thuis ben ik door de ambulance opgehaald en na een aantal dagen in het ziekenhuis werd geconstateerd dat een belangrijke hartslagader voor zo'n 98% dicht zat. Omdat mijn geval in het team besproken moest worden heb ik de Pinksterdagen  afgewacht op de beslissing over de soort operatie (door arm of been-slagader of openzagen). Het waren daarmee de eerste Pinksterdagen in mijn leven die ik heel bewust meemaakte. Die gebeurtenis raakte al met al heftig aan mijn gevoel van veiligheid. Zoiets had ik in de verste verte niet aan zien komen. Tot dan toe was ik onsterfelijk.

Bezwering en fladderen

Ik heb sinds mijn operatie (door de arm) mijn leven, voor zover dat uiteindelijk in de praktijk echt lukt, behoorlijk omgegooid. Ik leef gezonder, eet veel minder vlees (en ander dierlijk vet), slik een handjevol medicijnen en ik sport opeens erg veel. Ik besef heel goed dat al die verandering ook een soort fladderen van een duif is (zie mijn vorige bericht); ik doe al die dingen en voel me goed en veilig, vooral omdat ik ze doe. In ieder geval een stuk veiliger dan nadat ik in een levensbedreigende situatie zat die ik niet in de hand had. Dan ga je (ik), ook omdat de theorie over die veranderingen in leefstijl dat zegt, daar een oorzaak-gevolg verband bij hopen. Het is een soort bezwering; de gedachte dat zo'n hartprobleem me niet nog een keer kan gebeuren, als ik me maar goed aan mijn nieuwe levenswijze vasthoudt. Lijden (wat sporten tot op zekere hoogte is), kan niet zinloos zijn en moet tenslotte wel tot loutering leiden, haha !

Aan de andere kant merkte ik dat mensen uit mijn omgeving destijds allerlei mogelijke oorzaken voor mijn ader-verstopping zagen, die konden verklaren waarom nou net mij dit was overkomen, al kon de cardioloog daar geen reden voor benoemen. Ik at te vaak en te veel foute dingen, sportte te weinig, was toch wel wat te dik, had teveel spanning, ben een binnenvetter (het woord zegt het al) of wat dan ook. In ieder geval zaken die zij zelf dan toevallig niet hadden, waardoor er een (vals) gevoel van veiligheid ontstaat. Het maakte daarbij ook niet echt uit of ik nou voorbeelden aandroeg van mensen die al die dingen nog veel erger deden, 30 kilo zwaarder waren, stevig rookten, echte binnenvetters zijn en toch niets mankeerden; de geruststelling door de 'andersheid' werd daar niet door aangetast.

Pinksteren 2017

Eén jaar verder en ik kon inmiddels zonder problemen weer 10 kilometer hardlopen; geen centje pijn (dat was trouwens wel een vreemde ervaring in het begin, lopen zonder pijn op de borst). Wel dacht ik er toen (en nu) nog iedere dag aan. Niet problematisch, maar ik let toch meer op ieder pijntje, schrijf dingen (on)terecht aan medicijnen toe en ben me er ook bewuster van wanneer ik me uitstekend voel (en dat is heel vaak !). Die Pinksteren waren we met vrienden op Vlieland en maakten een zonovergoten strandwandeling. Het was echt onwerkelijk prachtig weer en, door al die bezwerende leefstijl-veranderingen en sport-activiteiten was ik helemaal slank en ontspannen geraakt (risico-arm, zeg maar), en slenterde op blote voeten langs de branding.

Of het nou een teken van een hogere macht is (ik geloof er niet in, natuurlijk niet, met mijn scepsis) of een vreemd toeval, maar daar lag, het was op zondag eerste Pinksterdag, een takje in de branding met een vorm die onmiskenbaar was; het was de Here Jezus aan het kruis (kennelijk uitgestort, samen met de heilige geest). Ik heb Hem opgepakt en in een plastic zakje met zout water mee naar huis genomen. Inmiddels staat-ie al bijna een jaar in een weckfles op sterk water. Als eerste afsluiting van een proces. Als symbool. Als souvenir aan een periode. Zie onderstaande foto.

Pinksteren 2018

Dit jaar valt eerste Pinksterdag op 20 mei. Dan is er precies twee jaar voorbij sinds ik ben geopereerd. Tot nu toe had ik een beetje het gevoel dat ik sinds die dag in een soort resttijd leef; een tijd die bevochten is op mijn 'bedoelde' of 'natuurlijke' einddatum, wanneer er geen operatie was geweest. Bezwerend, voorzichtig en hopend op een oorzaak-gevolg verband voor wat betreft mijn aanpassingen in leefstijl, zodat me dat niet weer gaat overkomen. De afgelopen weken heb ik daar nog eens over nagedacht. Daar klopt iets niet. Eigenlijk leeft iedereen al vanaf zijn geboorte in resttijd; we gaan allemaal ooit dood en weten gelukkig van tevoren niet wanneer. Ik heb daar (min of meer toevallig) nogal erg dicht (volgens mijn cardioloog) tegen aan gezeten en ben me daarvan te pletter geschrokken. Maar nu, twee jaar later, durf ik er van uit te gaan dat het weer behoorlijk onvoorspelbaar waaraan en wanneer mij iets sterfelijks gaat overkomen. De twee jaar geleden geplaatste stent in het hart is inmiddels opgelost en kennelijk kan mijn lichaam het weer zelf.

Misschien heb je het afgelopen weken uit mijn berichten gehaald, maar ik kwam, teruglezend, een heel aantal punten tegen. De gedachte dat ieder moment een "white frame" is; "anything can happen". Dat alles ook anders had kunnen lopen. Ook mijn drang om iets te creëren; in geval van SPAGHETTI is dat een blog en een cursus.  Maar ook mijn foto's maak ik met mijn eigen eigenheid. Ik probeer misschien eigenlijk wel om iets te maken dat ná mij blijft bestaan; misschien met de hoop om me op die manier een beetje onsterfelijk te maken. Iets achter te laten; een bewijs dat ik er geweest ben. Mensen hebben die behoefte. De één krast zijn naam in een boom; de ander zet een selfie op Facebook en hoopt op minimaal 100 likes. Allemaal zijn het bewijzen dat we bestaan en allemaal hebben we de hoop dat we door anderen worden gezien en herinnerd. En dat we een betekenis voor die anderen hebben gehad...

Het hartje

Het hartje in mijn DNA buisje (zie een eerder bericht) verwijst voor een deel naar de problemen die ik met mijn hart had (maar ook naar dingen waar mijn hartje sneller van gaat kloppen). Door dat hartje digitaal in het buisje te stoppen sluit ik het tweede jaar af. Ik heb gemerkt dat ik niet alleen anders ben gaan leven; ik ben door de schrik ook anders in het leven gaan staan. Een deel daarvan bevalt me goed, maar een ander deel, een soort behoedzaamheid, bevalt me minder. Ik heb me voorgenomen om het komende jaar wel die nieuwe leefstijl vol te houden, maar te proberen iets van die nieuwe voorzichtigheid los te laten.

Op zoek naar zingeving

Even terug naar het "geloof" als aanloop naar mijn fotografische bijdrage van deze week. Dat ik niets snap van "geloof" heeft vooral betrekking op de institutionalisering; op kerken en staatsvormen; op religie. Dat mensen individueel geloven snap ik net zo min, maar daar kan ik de behoefte wel in herkennen. De behoefte om de onbegrijpelijkheid van de wereld een beetje begrijpelijk te maken en om een vorm van betekenis en zingeving te vinden. In instituten verdwijnt dat zoekende vaak en wordt geloof overheersend; "het ware geloof", "de enige God", regels en wetten, gelovigen en ongelovigen, en vooral straf, veel straf, zowel nu als tot in de oneindigheid.

Op TV kijk ik met plezier naar geloofsbijeenkomsten als "the hour of Power", waarin een representant van het "Ware Geloof" uitlegt hoe de zaken in elkaar zitten. Verbijsterend... Hoe volwassen mensen ademloos naar die retorische prietpraat luisteren. Of meezingen over lammeren en de eindeloze liefde van een God die je familieleden (uit rechtvaardigheid) eindeloos in de hel zal laten branden. Ik kan daar zomaar een uur naar kijken op zondagochtend... Wat is het leven toch mooi !

Fotografisch op zoek

Fotografisch ben ik ook vaak geboeid door geloofsuitingen. Natuurlijk doe ik daar dan wel moeilijk mee. Ik probeer dan om mijn verhouding tot geloof verder te onderzoeken en te verbeelden. Eén voorbeeld daarvan is onderstaand beeld, dat ik gemaakt heb op een foto-uitstapje naar Boedapest. De afstand en vaagheid van een kennelijke Jezusfiguur en het contrast met de knetterharde afscherming (maar weer kwetsbaar door de waterdruppeltjes) maakt het voor mij een boeiend beeld. Ik ben er nog niet achter of ik het geloof nou achter dat ijzeren gordijn zet, of dat het geloof zelf zo vaag is en zich verschuilt voor concreetheid en helderheid.

 

 

Voor mij hangt, zoals gezegd, het geloof samen met onze menselijke pogingen om van iets volledig onbegrijpelijks toch iets te maken waar we wat houvast aan hebben. Daar hoort onlosmakelijk bij dat we de betekenis en zingeving die we onszelf daar in toekennen ook door anderen erkend willen zien en mogelijk zelfs willen vasthouden. Het maken en delen van zelfportretten (op bijvoorbeeld Facebook of Snapchat) is daar een vorm van. Bovendien een boeiende manier van fotografie; je bent eigenlijk alleen met jezelf bezig met het doel dat anderen daarna met jouw foto bezig zijn. Volgende week...

En nog even over : Politiek

Al zou je het misschien niet zeggen door mijn scepsis over geloof houdt het me dus wel degelijk bezig. En over het algemeen niet zonder respect. Dat is anders, en dat is mijn eerste politieke stellingname in deze blog, bij het 70 jarig bestaan van de staat Israël. Ik vind het ernstig beschamend om tijdens de viering van het 70 jarig bestaan kans te zien om bijna 60 Palestijnen dood te schieten en ruim 2500 te verwonden en dan, zonder dat er ook maar een bloedneus aan de eigen kant te bespeuren is, dit als "gepast geweld" aan de wereld te presenteren. Ik ben bang dat als je daar iets van zegt je als anti-semiet wordt gezien; en nee, dat ben ik absoluut niet, ik vind het alleen wel verschrikkelijk dat de individuele inwoners die samen Israël vormen daar samen zo'n zooitje van maken en dat de staat dan met een slachtofferhouding de zaken goed praat. Bah.

En voor wie het nodig heeft : de uitleg

Zelf heb ik ook dit jaar weer moeten uitzoeken waar Pasen, Hemelvaart en Pinksteren over gaan. In onderstaand filmpje een uitleg voor wie het nodig heeft :